Benut het schoolplan om het gesprek aan te gaan over functiedifferentiatie
In een blogreeks - onder de noemer 'Functiemix in het basisonderwijs: zorg of zegen?' - hebben we de bestuurders van de verschillende stakeholders gevraagd om hun visie op de het personeelsbeleid en de functiemix in het primair onderwijs. Vandaag Pien Verwilligen, beleidsadviseur bij de PO-Raad.
Zorg of zegen? Die vraag is niet zo gemakkelijk te beantwoorden. Natuurlijk biedt functiedifferentiatie vooral mogelijkheden en kansen, zoals carrièreperspectief voor leraren, diversiteit in teams en kwaliteitsverbetering van het onderwijs. Maar ik begrijp ook de zorgen van schoolbestuurders: Kan binnen de financiële afspraken die er zijn gemaakt, wel altijd voldoende prioriteit gegeven worden aan de functiemix? En ‘verplichte generieke percentages’, dat schuurt met het streven naar maatwerk.
Gesprek over ambities
Door meer doorgroeimogelijkheden in het primair onderwijs te creëren, hebben schoolbestuurders en schoolleiders een instrument in handen om specifieke taken die belangrijk zijn voor het onderwijs te benoemen. En leraren daar ook voor te belonen. Dat is op zichzelf niet nieuw, maar de functiemix is wel een extra impuls. Leraren moeten wel gemotiveerd zijn zich te ontwikkelen in een specialisme. Voor schoolleiders ligt hier een belangrijke taak; door leraren te stimuleren en individueel én met het team het gesprek aan te gaan over ambities.
Momentum
Als school moet je dan wel weten wat voor school je wilt zijn. Welk onderwijs wil je bieden aan leerlingen en ouders en wat is er nodig op deze school in deze buurt? Wil je je bijvoorbeeld profileren op een thema als cultuur, sport of hoogbegaafdheid. En wat heb je daar dan voor nodig? Een specialist taal of een specialist sport? Het schoolplan vormt de basis voor dergelijke keuzes en is het momentum om dialoog binnen de school over je onderwijskundig en personeelsbeleid aan te gaan.
In de ideale situatie is de eigen onderwijsvisie van de school dus het vertrekpunt voor het toepassen van functiedifferentiatie. Iedere school heeft zijn eigen sterke punten en zijn eigen uitdagingen of veranderopgave. Professioneel personeelsbeleid - met de functiemix als een belangrijk instrument -kan een bijdrage leveren om die opgaven te realiseren.
Optimisme
Sinds de introductie van de functiemix in 2008 is aandeel LB-functies in het basisonderwijs gestegen van 1,4% naar bijna 25% in 2016. Dat is een hele cultuurverandering en daarom een mooi resultaat. Zeker als je bedenkt hoeveel zaken er spelen in het onderwijs die de aandacht vragen van leraren, schoolleiders en schoolbestuurders. Het percentage van 40% is nog niet behaald, maar de kwalitatieve doelstellingen en vooral het resultaat - beter onderwijs - staan wat mij betreft voorop. Ik ben er van overtuigd dat schoolbestuurders aangestoken zullen worden door de succesverhalen van andere scholen en aan de slag gaan met de functiemix.
Pien Verwilligen, beleidsadviseur personeelsbeleid, cao en werkgeverszaken PO-Raad