De dokter blijft zich ook ontwikkelen
In een blogreeks - onder de noemer 'Functiemix in het basisonderwijs: zorg of zegen?' - hebben we de bestuurders van de verschillende stakeholders gevraagd om hun visie op de het personeelsbeleid en de functiemix in het primair onderwijs. Vandaag Paul van Lent, adviseur AVS (Algemene Vereniging van Schoolleiders)
De wijze waarop doorgroeimogelijkheden in het onderwijs zijn gecreëerd, is een belangrijke stap vooruit. Wat dat betreft is de invoering van de functiemix een zegen voor het basisonderwijs. Voor het eerst zijn loopbaanontwikkeling en het bieden van carrièreperspectief serieuze opties. Het biedt niet alleen salarisverbeteringen, maar ook inhoudelijk gezien uitdagende mogelijkheden. Doordat de persoonlijke ontwikkeling van de leraar wordt gestimuleerd, wordt een kwalitatieve impuls aan het onderwijs gegeven
Cultuuromslag
De ontwikkelmogelijkheden die geboden worden en bijdragen aan meer specialistische leraren en diversiteit in teams worden gelukkig steeds meer benut. Maar het is een geleidelijk proces. Het onderwijs is van oudsher niet gewend aan functiedifferentiatie. Leraren zien zeker de meerwaarde, maar benutten nog lang niet altijd de mogelijkheden. Er is sprake van een zekere reserve om - in de traditioneel platte organisatie die school kent - hiërarchie en verschillen in te bouwen. Het onderscheid tussen leerkracht en directeur is er altijd wel geweest, maar andere functies bestonden eigenlijk niet in het primair onderwijs. De cultuuromslag die nodig is voor de acceptatie van differentiatie in teams heeft tijd nodig.
Blijven leren en ontwikkelen
Schoolleiders vervullen een belangrijke leidinggevende rol bij de ontwikkeling van de schoolorganisatie. Maar deze omslag kan voor schoolleiders ook spannend zijn. Leraren die de mogelijkheid krijgen zich te ontwikkelen en door te groeien, kunnen op een gegeven moment ook buiten de schoolgrenzen kijken en mogelijkheden elders zien. Dat is natuurlijk spannend, maar juist ook goed voor het imago van de school; een school waar persoonlijke ontwikkeling en professionele ruimte voor leraren voorop staat, trekt weer nieuwe - ambitieuze en leergierige - leraren aan. Dat kan weer een impuls geven aan het bestaande team om verder te leren en ontwikkelen. Want dat is sowieso een must. Werken in het onderwijs, is een leven lang leren en blijven ontwikkelen. Dat is voor een leraar niet anders dan een dokter in het ziekenhuis die ook zijn kennis en vaardigheden moet bijhouden! Het moet ook in het onderwijs vanzelfsprekend zijn om je te blijven ontwikkelen.
Vliegwielfunctie
De verschillende competenties en vaardigheden zijn hoe dan ook aanwezig in lerarenteams. Maar het benutten van deze professionele ruimte kost jaren. Het is aan de schoolbestuurders en directeuren om hieraan leiding te geven en de aanwezige potentie te benutten. Door actief uit te dragen dat diversiteit in teams goed is en samen met leraren maatschappelijke ontwikkelingen te vertalen naar het onderwijs. De invoering van de functiemix heeft daarbij een vliegwielfunctie. Geleidelijk worden steeds meer schoolbestuurders zich bewust dat het versterken van het personeelsbeleid - met de functiemix als instrument - een kwalitatieve impuls betekent voor de school.
Paul van Lent, adviseur Algemene Vereniging Schoolleiders